Kilka słów o nas

 

POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM

OBOWIĄZUJĄCA W PRZEDSZKOLU NR 319 W WARSZAWIE

 

PREAMBUŁA

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników Przedszkola, jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Pracownik reprezentuje postawy akceptowalne społecznie. Traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracownika wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Pracownik Przedszkola, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Przedszkola nr 319 w Warszawie oraz swoich kompetencji.

ROZDZIAŁ I

Objaśnienie terminów

§ 1

1. Pracownikiem Przedszkola nr 319, jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę.
2. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18 roku życia.
3. Opiekunem dziecka jest rodzic/rodzice posiadający  pełnię praw rodzicielskich lub opiekun prawny mający prawo do reprezentacji dziecka. W myśl niniejszego dokumentu, opiekunem jest również rodzic zastępczy.
4. Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami, należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinno-opiekuńczy.
5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika Przedszkola, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywania.
6. Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez dyrektora przedszkola pracownik sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w przedszkolu.
7. Dane osobowe dziecka, to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.
8. Zgoda opiekuna oznacza zgodę osoby uprawnionej do reprezentacji dziecka, w szczególności jego przedstawiciela ustawowego ( rodzica, opiekuna prawnego) lub innej osoby uprawnionej do reprezentacji na podstawie przepisów szczególnych lub orzeczenia sądu. W przypadku rodziców oznacza zgodę jednego z nich. W przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka, sprawę rozstrzyga sąd.

 

ROZDZIAŁ II

Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci

§ 1

1. Pracownicy przedszkola posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
2. Dokument dotyczący „ Rozpoznawania i reagowania na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci” stanowi załącznik nr 1 do niniejszej Polityki.
3. W przypadku podjęcia przez pracownika  Przedszkola podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek podjąć działania pomocowe oraz działania interwencyjne.
4. Pracownicy monitorują sytuację i dobrostan dziecka.

 

ROZDZIAŁ III

Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dzieci

§ 1

1. W przypadku podjęcia przez pracownika Przedszkola podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji dyrektorowi Przedszkola lub osobie monitorującej realizację polityki.
2. Wszyscy pracownicy Przedszkola i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
3. Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi załącznik  nr 2 do niniejszej Polityki . Kartę załącza się do kwestionariuszy zgłoszenia dziecka do Przedszkola.

 

ROZDZIAŁ IV

Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka przez rówieśników

§ 1

1. Osoba podejrzewająca krzywdzenie dziecka przez rówieśnika/rówieśników lub osoba, która uzyskała o powyższym informacje, jak najszybciej sporządza notatkę służbową i przekazuje uzyskaną informację do wychowawcy grupy.
2. Wychowawca informuje o zdarzeniu psychologa i w jego obecności przeprowadza rozmowę wyjaśniającą z osobą poszkodowaną oraz z dzieckiem/dziećmi podejrzanymi o krzywdzenie.
3. Wychowawca we współpracy z psychologiem sporządza opis sytuacji przedszkolnej i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem, nauczycielami i rodzicami, oraz opracowuje plan pomocy dziecku.
4. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:

1. podjęcia przez Przedszkole działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej placówki;
2. wsparcia, jakie placówka zaoferuje dziecku;
3. skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba.

5. Wychowawca monitoruje i relacjonuje dyrektorowi oraz opiekunom przebieg realizacji planu.

§ 2

1. W przypadkach bardziej skomplikowanych (znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu) wychowawca zgłasza problem dyrektorowi Przedszkola.
2. Dyrektor powołuje zespół interwencyjny, w skład którego wchodzi: psycholog, wychowawca dziecka, dyrektor, inni pracownicy mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku ( dalej określani jako: zespół interwencyjny).
3. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku oraz plan naprawczy w stosunku do sprawcy/sprawców krzywdzenia i świadka/świadków krzywdzenia, spełniające wymogi określone w §1 tego rozdziału, pkt. 4 Polityki, na podstawie opisu sporządzonego przez wychowawcę oraz innych, uzyskanych przez członków zespołu informacji.
4. Aby wyeliminować zachowania niepożądane, zespół interwencyjny opracowuje plan pomocy i plan naprawczy, który powinien:

1. wziąć pod uwagę incydentalność, powtarzalność i nasilenie sytuacji przemocy,
2. dokonać analizy pozycji ofiary, sprawcy i świadka w grupie rówieśniczej,
3. odnaleźć mocne strony oraz obszary do rozwoju ofiary, sprawcy i świadka,
4. rozpatrzyć sytuację w kontekście środowiska rodzinnego dziecka.

5. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, powołanie zespołu jest obligatoryjne.
6.  Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające, podczas którego może zaproponować opiekunom zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji.
7.  Ze spotkania sporządza się protokół.

§ 3

1. Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez wychowawcę opiekunom, z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.
2. Wychowawca informuje rodziców/opiekunów o obowiązku zgłoszenia przez Przedszkole, podejrzenia krzywdzenia dziecka, do odpowiedniej instytucji ( prokuratura/policja, sąd rodzinno-opiekuńczy lub przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego – procedura „ Niebieskie Karty”).
3. Po poinformowaniu opiekunów przez wychowawcę – zgodnie z punktem poprzedzającym – dyrektor Przedszkola składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego,  wydziału rodzinnego i nieletnich lub przesyła formularz „ Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.
4. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
5. W przypadku, gdy podejrzenie zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie.

 

ROZDZIAŁ V

Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka w rodzinie

§ 1

1. W przypadku uzyskania informacji o krzywdzeniu dziecka w rodzinie, należy rozpocząć działania wewnątrz Przedszkola oraz równolegle powiadomić odpowiednie służby ( działania zewnętrzne).
2. Działania wewnątrz Przedszkola są zależne od formy krzywdzenia dziecka, są to:

1. powiadomienie o fakcie krzywdzenia dziecka dyrektora lub osoby monitorującej realizację Polityki,
2. wychowawca wzywa rodziców dziecka, którego podejrzewa się o krzywdzenie, oraz informuje ich o podejrzeniu,
3. rozmowa psychologa z dzieckiem,
4. zaoferowanie dziecku i rodzinie pomocy świadczonej przez specjalistyczną placówkę wsparcia.

3. W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka w rodzinie, procedury obejmują również uruchomienie interwencji zewnętrznej, czyli procedura         „ Niebieskiej Karty”.
4. Sytuacja w której dziecko jest świadkiem krzywdzenia innych członków rodziny, postępujemy tak samo jak w przypadku opisanym powyżej.
5. W przypadku podejrzenia, że zagrożone jest dobro dziecka przez zaniedbywanie, nie ma obowiązku uruchamiania interwencji zewnętrznej. Pożądane rezultaty mogą przynieść działania podejmowane przez wychowawcę dziecka oraz opiekunów.
6. W przypadku zaniedbywania dziecka w rodzinie, wychowawca w porozumieniu z psychologiem sporządza plan pomocy dziecku i zapoznaje z nim opiekunów.
7. Wychowawca monitoruje i relacjonuje dyrektorowi bądź osobie odpowiedzialnej za Politykę  przebieg realizacji planu.

 

§ 3

1. W przypadku, jeśli działania podjęte przez Przedszkole okazują się nieskuteczne, należy złożyć wniosek do Sądu Rodzinnego o wgląd w sytuację dziecka i rodziny na mocy art. 572 Kodeksu Postępowania Cywilnego, np.:

1. kiedy nie można podjąć kontaktu z opiekunami dziecka,
2. kiedy nie przestrzegane są opracowane działania naprawcze.

 

§ 4

1. W przypadku podejrzenia, gdy dziecko padło ofiarą przestępstwa ściganego z urzędu, popełnionego przez opiekuna lub przez innego członka rodziny , należy bezzwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję.
2. Należy przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw, lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.

 

 

ROZDZIAŁ VI

Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka przez pracownika Przedszkola lub inne osoby dorosłe

§ 1

1. W przypadku niepożądanego zachowania przez pracownika Przedszkola względem dziecka, konieczne jest podjęcie interwencji wewnętrznej, oprócz stałych elementów omawianych wcześniej.
2. W przypadku krzywdzenia dziecka przez pracownika Przedszkola, procedura obejmuje również rozmowę dyscyplinarną z pracownikiem przeprowadzoną przez dyrektora Przedszkola oraz ustalenie dalszego postępowania.
3. Wobec nauczycieli zatrudnionych w oparciu o Kartę Nauczyciela, może zostać wszczęte postępowanie dyscyplinarne.
4. Gdy pracownik dopuścił się przestępstwa na szkodę dziecka, które określa Kodeks Karny, obowiązkiem dyrektora Przedszkola jest niezwłoczne zawiadomienie policji.

 

ROZDZIAŁ VII

Zasady ochrony danych osobowych dziecka

§ 1

1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady ( UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r.
2. Pieczę nad dokumentami zawierającymi dane osobowe dzieci sprawuje dyrektor Przedszkola, jako Administrator Danych Osobowych oraz inspektor ochrony danych osobowych.
3. Do przetwarzania danych osobowych dzieci dopuszczane są tylko osoby upoważnione przez Administratora Danych Osobowych.
4. Pracownik Przedszkola ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
5. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
6. Pracownik Przedszkola jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego, powołanego w trybie Ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy rodzinie.

 

§ 2

Pracownik Przedszkola może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych, wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka.

 

 

§ 3

1. Pracownik Przedszkola nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani o jego rodzicu/opiekunie.
2. Pracownik Przedszkola, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może skontaktować się z rodzicem dziecka i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik Przedszkola podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do rodzica/opiekuna dziecka.
3. Pracownik Przedszkola nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi.
4. Pracownik Przedszkola nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
5. Pracownik Przedszkola, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może się wypowiedzieć w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego rodzica/opiekuna – po wyrażeniu pisemnej zgody przez rodzica/opiekuna dziecka.

 

§ 4

1. W celu realizacji materiału medialnego, można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia Przedszkola. Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje dyrektor.
2. Dyrektor Przedszkola, podejmując decyzję, o której mowa w punkcie poprzedzającym, poleca wyznaczonym osobom przygotować wybrane pomieszczenie w celu realizacji materiału medialnego w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie Przedszkola dzieci.

 

ROZDZIAŁ VIII

Zasady ochrony wizerunku dziecka

§ 1

1. Przedszkole, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.

§ 2

1. Pracownikowi Przedszkola nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka ( filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie Przedszkola, bez pisemnej zgody rodzica/opiekuna prawnego dziecka.
2. W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, pracownik Przedszkola może skontaktować się z rodzicem/opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów, danych kontaktowych do rodzica/opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
3. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości , takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica/opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
4. Wytyczne dotyczące utrwalania i publikowania wizerunku dziecka stanowi załączniki nr 3 do niniejszej Polityki.

§ 3

1. Do upublicznienia przez pracownika Przedszkola wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie ( fotografia, nagranie audio-wideo), wymagana jest pisemna zgoda rodzica/opiekuna prawnego dziecka.
2. Pisemna zgoda, o której mowa w pkt. 1, powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany ( np. zostanie umieszczony na stronie internetowej w celach promocyjnych).

 

ROZDZIAŁ IX

Zasady dostępu dzieci do internetu

§ 1

1. Dzieci na terenie Przedszkola nie mają dostępu do internetu.
2. W momencie wprowadzenia możliwości korzystania przez dzieci z internetu na terenie Przedszkola, zostaną podjęte działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.
3. Przedszkole zapewnia dzieciom udział w zajęciach edukacyjnych, mających na celu rozpoznawanie zagrożeń w internecie.

ROZDZIAŁ X

Zasady bezpiecznych relacji pracownik Przedszkola - dziecko

§ 1

1. W Przedszkolu zostały ustalone zasady bezpiecznych relacji pracownik – dziecko. Stanowi on załącznik nr 4 do niniejszej Polityki.
2. Wszyscy pracownicy Przedszkola, znają zasady bezpiecznego kontaktu na linii personel – dziecko i są zobowiązani do ich przestrzegania.

 

ROZDZIAŁ XI

Monitoring stosowania Polityki

§ 1

1. Dyrektor Przedszkola wyznacza Renatę Kozakiewicz, jako osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w Przedszkolu.
2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki  oraz za proponowanie zmian w Polityce.
3. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza wśród pracowników Przedszkola, raz na 6 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi załącznik nr 5 do niniejszej Polityki.
4. W ankiecie pracownicy Przedszkola, mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w instytucji.
5. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonuje opracowania wypełnionych przez pracowników Przedszkola ankiet. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje dyrektorowi Przedszkola.
6. Dyrektor wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom Przedszkola nowe brzmienie Polityki.

 

ROZDZIAŁ XII

Przepisy końcowe

§ 1

1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników Przedszkola nr 319 lub poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną.
3. Polityka ochrony dzieci przed krzywdzeniem obowiązuje wszystkich pracowników Przedszkola a znajomość jej treści potwierdzają własnoręcznym podpisem.
4. Polityka ochrony dzieci jest udostępniona rodzicom poprzez stronę internetową Przedszkola.

 

ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA CZYNNIKI RYZYKA KRZYWDZENIA DZIECI

 

WSTĘP

            Krzywdzenie dzieci przez wiele lat stanowiło ukryty problem społeczny, ponieważ nie było rozpoznawane i uznawane za społeczne zło. Powszechność stosowania kar fizycznych wobec dzieci sprawia, że nie traktuje się ich jako problemu. Istotną przyczyną trudności w uznawaniu kar fizycznych za społeczne zło jest związana z tym konieczność zakwestionowania utrwalonego przez tradycję i normy obyczajowe modelu praw rodzicielskich i wynikającej z niego rodzicielskiej dyscypliny.

* Nadużycia wobec dziecka to każde działanie lub bezczynność jednostki, instytucji lub społeczeństwa jako całości i każdy rezultat takiego działania lub bezczynności, który deprywuje równe prawa i swobody dzieci i/lub zakłóca ich optymalny rozwój.

*Trudne sytuacje w przedszkolu – poradnik dla dyrektorów i nauczycieli przedszkolnych; Wyd. RAABE; H 2 s.24

ROZWINIĘCIE PROBLEMU

             W literaturze przedmiotu wskazuje się cztery kategorie krzywdzenia dzieci:

1. Przemoc fizyczna
2. Przemoc psychiczna
3. Wykorzystywanie seksualne
4. Zaniedbywanie

Badania wykazują, że dzieci krzywdzone przez rodziców dotknięte są więcej niż jednym rodzajem przemocy.

Ad. I

1. Przemoc fizyczna, to wszelkiego rodzaju działania wobec dziecka powodujące nieprzypadkowe urazy ( stłuczenia, złamania, zasinienia). Jest to przemoc, która prowadzi do urazu fizycznego, albo wiąże się z ryzykiem takiego urazu. Przemoc fizyczna wobec dziecka może być działaniem powtarzalnym lub jednorazowym.
2. Formy przemocy fizycznej wobec dzieci, to:

• klapsy,
• bicie ręką,
• bicie pasem lub innymi przedmiotami,
• bicie po twarzy i po całym ciele dziecka,
• popychanie,
• szarpanie,
• przytrzymywanie,
• wiązanie,
• wykręcanie rąk,
• fizyczne zmuszanie do jedzenia,
• parzenie gorącą wodą, papierosami,
• ciągnięcie za uszy i włosy

3. Symptomy przemocy fizycznej:

• pręgi na plecach, nogach i rękach,
• pęknięcia skóry, rany lub strupy w miejscach przyczepu małżowin usznych do czaszki,
• krwawe wylewy do gałek ocznych,
• ślady od przypalania papierosem, przypominające ślady po ospie,
• sińce, szczególnie liczne na różnym etapie gojenia.

Nie wszystkie symptomy można rozpoznać, jeśli są wylewy wewnętrzne.

UWAGA! Szczególne podejrzenia powinny budzić urazy fizyczne o niewyjaśnionej genezie i te, których postać nie pasuje do wyjaśnień udzielanych przez dziecko lub opiekuna.

Często zadrapania, stłuczenia i sińce są niewidoczne, ale dziecko dziwnie się zachowuje – jest nerwowe, agresywne, kłótliwe, itp.

Zmiana dynamiki funkcjonowania neuropsychologicznego ( zespołu względnie stałych cech zachowania i reagowania emocjonalnego) u dziecka zawsze powinny nas niepokoić.

Od 1993 roku Państwowy Instytut Higieny rejestruje zdiagnozowane w polskich szpitalach przypadki zespołu dziecka maltretowanego. Takich przypadków jest około 200 rocznie. Wiek dziecka nie jest przeszkodą w stosowaniu kar fizycznych. Najczęściej bite są dzieci w wieku przedszkolnym. Bicie jest powszechną karą za złe zachowanie.

W tzw. dobrych rodzinach skala stosowania surowych kar fizycznych wobec dzieci nie odbiega od wskazań dotyczących ogółu rodziców. Jak wynika z badań klapsy i bicie ręką stosuje wobec dzieci 82% rodziców z rodzin o wysokim statusie socjoekonomicznym. Blisko 25% rodziców przyznaje, że robi to często, a 5 %, że bardzo często. Do bicia pasem bądź innymi przedmiotami przyznało się około 4% badanych rodziców!

 

Przemoc fizyczna w Polsce jest prawnie zakazana!

Ad. II

Przemocy fizycznej niemal zawsze towarzyszy przemoc psychiczna ( emocjonalna).

1. Przemoc psychiczna wobec dziecka, to przewlekła, nie fizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem, a rodzicem lub opiekunem obejmująca zarówno działania jak i zaniechania. To zachowania, które powodują znaczące obniżenie możliwości prawidłowego rozwoju dziecka, w tym: zaburzenia osobowości, niskie poczucie własnej wartości, stany nerwicowe i lękowe.
2. Do kategorii tego typu zachowań zaliczyć można m.in.:

• niedostępność emocjonalna opiekuna dziecka, ignorowanie potrzeb emocjonalnych dziecka, niewyrażanie uczuć,
• relacje z dzieckiem oparte na wrogości, obwinianiu, odrzucaniu dziecka ( często u jej źródeł leży takie przekonanie, że dziecko zasługuje na takie traktowanie ze względu na przypisywane negatywne cechy),
• nierealistyczne oczekiwania wobec dziecka, niezgodne z jego możliwościami na danym etapie jego rozwoju, surowe niekonsekwentne dyscyplinowanie,
• niedostrzeganie lub nieuznawanie indywidualności dzieci i granic psychicznych pomiędzy rodzicem, a dzieckiem,
• dziecko służy zaspokajaniu potrzeb rodziców ( sytuacja, kiedy istnieje konflikt, między zwaśnionymi rodzicami),
• nieodpowiednia socjalizacja lub demoralizacja, izolowanie dziecka lub niezapewnianie mu możliwości stymulacji i/lub nauki.

3. Przemoc pośrednia, to taka kiedy dziecko jest świadkiem przemocy w rodzinie.

Badania wykazały, że 3 na 10 dzieci doznało przemocy ze strony dorosłych. Sprawcami przemocy są najczęściej rodzice. Chłopcy częściej doznają przemocy fizycznej, a dziewczynki przemocy psychicznej.

Ad. III

1. Przemoc seksualna to każde zachowanie osoby dorosłej, silniejszej i/lub starszej, które prowadzi do seksualnego zaspokajania kosztem dziecka. W tym rozumieniu nadużycia seksualne obejmują zachowania ekshibicjonistyczne, uwodzenie, świadome czynienie z dziecka świadka aktów płciowych, zachęcanie do rozbierana się czy włączanie w oglądanie lub produkcję pornografii, werbalne molestowanie dzieci oraz grooming czyli uwodzenie dzieci w internecie w celu kontaktu seksualnego.
2. Symptomy fizycznego wykorzystywania seksualnego dzieci:

• ciąża
• choroba weneryczna
• obecność spermy na ciele dziecka
• niewyjaśnione urazy genitaliów i odbytu
• zakażenie dróg moczowych.

Co 7-me dziecko w Polsce doświadczyło wykorzystania seksualnego:

• 6% z kontaktem fizycznym
• 3,1% kontakt seksualny przed 15 r.ż.
• 2,4% dotykanie przez rodziców
• 1,2%  dotykanie przez znajomego dorosłego
• 1% dotykanie przez obcego dorosłego
• 0,9% komercyjne wykorzystywania seksualne

Wykorzystywanie seksualne nie zawsze wiąże się z kontaktem fizycznym Mamy z nim do czynienia również w przypadku prowadzenia rozmów o treściach seksualnych ( nieadekwatnych do wieku dzieci) pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, ekshibicjonizmu i oglądactwa ( eksponowanie dziecku lub doprowadzenie do eksponowania genitaliów przez dziecko).

• 9% bez kontaktu fizycznego
• 5,3% słowne molestowanie
• 5,1% werbowanie w internecie
• 1,5% ekshibicjonizm

Sprawcami najczęściej są mężczyźni, ale 10% są to kobiety. Jedynie 16% to osoby obce. Dziewczynki 3-krotnie częściej są ofiarami tej przemocy niż chłopcy.

Ad. IV

Zaniedbywanie to niezaspokajanie jego podstawowych potrzeb zarówno fizycznych ( odżywianie, ubieranie, ochrona zdrowia, edukacja), jak i psychicznych ( poczucie bezpieczeństwa, miłość rodzicielska, troska, itp.).

Zaniedbywanie materialne jest najbardziej widoczne, może charakteryzować:

• niższa waga lub wzrost
• wątła budowa ciała
• bladość skóry
• wady postawy
• oznaki braku higieny
• nieodpowiednia odzież i obuwie.

Objawy krzywdzenia dzieci, które zostały omówione powyżej, są objawami specyficznymi. Jednak można jeszcze zaobserwować symptomy niespecyficzne, które mogą pojawiać się w wyniku różnych sytuacji w życiu dziecka ( nie muszą mieć związku z krzywdzeniem), są to:

• regres w rozwoju i funkcjonowaniu dziecka,
• izolowanie się apatia,
• zachowania autodestrukcyjne( samookaleczenia, próby samobójcze),
• trudności w szkole,
• depresja, lęk,
• zachowania ryzykowne i aspołeczne,
• uzależnienia,
• nadmierna seksualizacja, problematyczne zachowania seksualne,
• zaburzenia snu, zaburzenia odżywiania,
• moczenie się, zanieczyszczanie,
• zahamowanie rozwoju fizycznego, spadek wagi.

Symptomy krzywdzenia dzieci, są w zdecydowanej większości niespecyficzne.

ZAKOŃCZENIE

Przemoc wobec dzieci ma tendencję do powtarzania się. Sprawcy na ogół czynią to wielokrotnie. Przemocy nie można lekceważyć. Sama się nie kończy. Osoby będące w dzieciństwie ofiarami przemocy, gdy dorastają, często same staja się sprawcami. Wzory takich zachowań są przekazywane z pokolenia na pokolenie.

Jeżeli jest uzasadnione podejrzenie, że dziecko lub dzieci doznają krzywdy, należy zgłosić ten fakt instytucji, która może udzielić pomocy. Nauczyciele i pracownicy placówek wychowawczych są nie tylko moralnie, ale również prawnie odpowiedzialni za zgłoszenie tego faktu.

Nie będzie to wścibstwo ani donosicielstwo. Jest to pomoc udzielana dziecku i jego rodzinie.

W pierwszej kolejności należy porozmawiać z rodzicem, który krzywdzi swoje dziecko. Bardzo często rodzic potrzebuje po prostu pomocy i rozmowy, rady, wsparcia od jakiejś życzliwej osoby. W takich przypadkach można zaproponować rodzicom lub opiekunom zwrócenie się o pomoc medyczną, psychologiczną, pedagogiczną czy finansową.

W uzasadnianych przypadkach można nie rozmawiać z rodzicem, który krzywdzi swoje dziecko. Jednak koniecznie należy skontaktować się z instytucjami i miejscami, które zajmują się udzielaniem pomocy dzieciom. Są to:

• Komitet Ochrony Praw Dziecka,
• Towarzystwo Pomocy Dzieci,
• Poradnie rodzinne,
• Specjaliści do spraw rodzinnych w każdej jednostce policji,
• Prokuratura Rejonowa,
• Centrum Pomocy Rodzinie,
• Poradnie psychologiczno-pedagogiczne,
• Ośrodek Pomocy Społecznej.

Większość rodziców, którzy źle traktują swoje dzieci, może nauczyć się, jak być dobrym ojcem lub matką. Trzeba pomoc rodzinie przezwyciężyć kryzys, trzeba nauczyć domowników innego sposobu na wspólne życie. Trzeba chronić zdrowie i życie dzieci.

 

ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI

PRACOWNIK -DZIECKO

 

Kontakt fizyczny – dotykanie dzieci

1. W sytuacji zajęć i zabaw pracownik Przedszkola:

1. Ma prawo przytulać dziecko, sadzać je na kolanach, trzymać na rękach, bezpośrednio pomagać dziecku w wykonywaniu ćwiczeń sprawnościowych, zadań ruchowych oraz zadań manualnych – tylko za zgodą dziecka.

2. W sytuacji zagrożenia wypadkiem, kontuzją, urazem, itp., pracownik Przedszkola ma prawo:

1. zdecydowanie, ale nie gwałtownie odsunąć dziecko od źródła zagrożenia,
2. wyprowadzić dziecko lub wynieść je w bezpieczne miejsce,
3. stanowczo, ale nie gwałtownie odebrać dziecku przedmiot zagrażający jego zdrowiu,
4. o ile okoliczności pozwolą, powinien wyjaśnić dziecku przyczyny swoich działań.

3. Na wypadek sytuacji ratowania zdrowia i życia dziecka wszyscy pracownicy Przedszkola:

1. są okresowo przeszkalani w zakresie udzielania pierwszej pomocy dziecku,
2. mają prawo i obowiązek w w/w okolicznościach udzielić bezpośredniej pomocy dziecku.

4. W sytuacji wykonywania czynności pielęgnacyjnych pracownicy Przedszkola:

1. mają obowiązek wykonywać wszystkie czynności pielęgnacyjne przy dziecku takie jak:

- mycie i pielęgnacja intymnych okolic ciała dziecka, w sytuacji, gdy dziecko się zanieczyści/zmoczy,

- zmiana bielizny, ubranka,

2. w zależności od stopnia samodzielności dziecka wyręcza je w tych działaniach, pomaga lub tylko kontroluje i wspiera wysiłki dziecka,
3. zawsze uprzedza dziecko o potrzebie i konieczności wykonania przy nim czynności pielęgnacyjnych,
4. dziecko nigdy nie jest za zmoczenie się, czy zanieczyszczenie karane, zawstydzane, ośmieszane,
5.  wykonuje czynności pielęgnacyjne w sposób delikatny, spokojnie, bez pospiechu – tak, aby dziecko czuło się w tych sytuacjach bezpiecznie.

5. W sytuacjach: rozbierania, przebierania do snu, ubierania, personel Przedszkola:

1. w przypadku dzieci bardziej samodzielnych służy im pomocą w czynnościach ubierania i rozbierania – za ich zgodą,
2. dzieciom mniej zaradnym w w/w czynnościach pomaga w większym stopniu lub całkowicie je w nich wyręcza,
3. wszystkie czynności wykonuje w sposób delikatny, spokojnie, bez zbędnego pośpiechu, dbając o komfort dziecka.

6. W sytuacji spożywania posiłków, personel Przedszkola:

1. nie zmusza dzieci do jedzenia,
2. zachęca dzieci do samodzielnego spożywania posiłku, swoją pomoc oferuje dzieciom, które o to poproszą,
3. zapewnia spożywanie posiłków w spokojnej atmosferze: każde dziecko je w swoim tempie i tyle, ile chce.

7. W sytuacji leżakowania, pracownicy Przedszkola:

1. w miarę możliwości respektują przyzwyczajenia dziecka związane z odpoczynkiem i zasypianiem,
2. dzieci niespokojne, rozdrażnione – o ile tego potrzebują przed poobiednim odpoczynkiem – uspokajają jedynie delikatnie gładząc, trzymając za rękę,
3. po leżakowaniu, jeśli istnieje konieczność wybudzenia dziecka, czynią to w sposób delikatny, spokojny, zwracając się do niego po imieniu.

Język i równe traktowanie

1. Personel Przedszkola:

• zawsze zwraca się do dziecka po imieniu,
• mówi do dziecka spokojnie, nie podnosi głosu,
• używa języka zrozumiałego dla dziecka, a zarazem poprawnego pod względem reguł językowych,
• nie używa słów i wyrażeń niecenzuralnych,
• nie etykietuje dziecka, nie ośmiesza i nie upokarza,
• nie używa wobec dziecka przemocy psychicznej, nie grozi dziecku i nie straszy, aby uzyskać posłuszeństwo,
• uprzedza dziecko o wszystkich swoich wobec niego zamierzeniach – nie stawia dziecka wobec tzw. faktów dokonanych,
• nie ocenia postępowania rodziców dziecka w jego obecności,
• nigdy nie pozostawia dziecka bez wyjaśnienia – tłumaczy swoje decyzje,
• nigdy nie pozostaje obojętnym na wyrażona przez dziecko chęć nawiązania kontaktu, rozmowy,
• zachęca dziecko do mówienia, wszystkie dzieci traktuje jednakowo, bez względu na kolor skóry, pochodzenie, środowisko społeczne, tradycje kulturowe i religijne, status materialny, stan zdrowia, wygląd, zachowanie, itp.

2. Dyscyplina:

• metody dyscyplinowania dzieci muszą być odpowiednio dobrane do wieku i poziomu rozwoju dziecka,
• pochwała i zachęta powinny być najczęściej stosowanym przez personel, środkiem do osiągnięcia sukcesów wychowawczych,
• dyscyplinowanie dziecka ogranicza się jedynie do koniecznego i konsekwentnego stawiania wobec niego granic – spokojnego wyjaśniania, co wolno, a czego nie wolno,
• stosowanie dyscypliny wobec dziecka nie może naruszać jego godności i nietykalności osobistej,
• kara nigdy nie dotyczy odczuwanych przez dziecko uczuć i emocji, jedynie wynikających z nich niepożądanych zachowań,
• w przypadku konieczności zastosowania kary nie może ona nosić cech przemocy fizycznej ani psychicznej w stosunku do dziecka.

3. Transport i przemieszczanie się:

• dzieci przebywające w Przedszkolu  pod opieką personelu nie opuszczają terenu Przedszkola w czasie swojego w nim pobytu,
• dziecko opuszcza Przedszkole, jedynie w obecności rodzica lub pełnoletniej osoby upoważnionej do jego odbioru i spełniającego zarazem warunek trzeźwości i poczytalności,
• wszystkie sytuacje związane z przemieszczaniem się dzieci po terenie Przedszkola, takie jak: zmiana pomieszczeń, zmiana grup, wyjście do i powrót z ogródka, odbywają się zawsze w obecności personelu,
• personel Przedszkola zawsze uprzedza dziecko o konieczności zmiany miejsca, wyjaśnia jej przyczyny,
• w trakcie przemieszczania się, o ile nie ma ono na celu ochrony zdrowia lub życia dziecka, personel Przedszkola dba o jego komfort, m.in. dostosowuje swoje tempo poruszania się do tempa dziecka, nie ponagla go,nie pospiesza, jeśli trzeba – trzyma za rękę.
• Załącznik nr 3

 

WYTYCZNE DOTYCZĄCE UTRWALANIA I PUBLIKOWANIA WIZERUNKU DZIECKA

 

Wytyczne dotyczące utrwalania wizerunku dziecka ( zdjęcia, filmy):

 

• wszystkie dzieci muszą być ubrane,
• zarejestrowane obrazy powinny się koncentrować na czynnościach wykonywanych przez dzieci i w miarę możliwości przedstawiać grupy dzieci, a nie pojedyncze osoby, upewnij się, że fotograf lub osoba filmująca nie spędza czasu z dziećmi, ani nie ma do nich dostępu bez nadzoru,
• wszelkie podejrzenia i problemy dotyczące nieodpowiednich wizerunków dzieci należy zgłaszać i rejestrować, podobnie jak inne niepokojące sygnały, dotyczące zagrożenia bezpieczeństwa dzieci.

Wytyczne dotyczące publikowania wizerunku dzieci:

• używaj tylko imion dzieci, nie ujawniaj zbyt wielu szczegółów dotyczących ich miejsca zamieszkania czy zainteresowań,
• zapytaj dziecko o zgodę na wykorzystanie jego wizerunku,
• poproś rodziców dziecka  o zgodę i poinformuj wszystkich zainteresowanych o tym, gdzie i w jaki sposób zamierzasz wykorzystać wizerunek dziecka,
• staraj się wykorzystywać obrazy pokazujące  szeroki przekrój dzieci – chłopców i dziewczęta, dzieci w różnym wieku, o różnych uzdolnieniach, stopniu sprawności i reprezentujące rożne grupy etniczne,
• strona internetowa na której umieszczane są zdjęcia dzieci, powinna być umieszczona na niezależnym serwerze.