Kącik psychologiczny-pedagogiczny
Rok szkolny 2025/2026
Drodzy Rodzice,
na podstawie wrześniowej ankiety informujemy, że w zakładce Pomocy psychologiczno-pedagogicznej pojawią się artykuły, które były najczęściej wybierane przez Państwa. Celem jest lepsze dopasowanie treści do Waszych potrzeb i wsparcie w pracy z dziećmi. Zachęcamy do regularnego odwiedzania zakładki i dzielenia się opinią – Wasze uwagi pomogą nam ulepszać kolejne materiały.
Zabawy rozwijające precyzję i cierpliwość
Wiek przedszkolny to czas pełen ruchu, emocji i odkrywania świata. Maluchy chcą wszystko robić samodzielnie — zapiąć kurtkę, nalać wodę, zbudować wysoką wieżę z klocków. To w tych codziennych momentach kształtują się kluczowe umiejętności: precyzja ruchów, cierpliwość
i samodyscyplina.Najlepiej uczyć się przez zabawę! Oto proste pomysły, które mogą Państwo wplatać w codzienne życie, zarówno w domu, jak i podczas spacerów czy podróży.
Mistrz łyżki
Podczas śniadania lub obiadu zamieńcie posiłek w mini ćwiczenie motoryczne. Dajcie dziecku dwa pojemniczki i poproś, aby za pomocą łyżki przenosiło ziarna kukurydzy, groszek czy kawałki owoców.
Mały krawiec
Ubieranie się do przedszkola to świetny trening precyzji. Pozwólcie dziecku samodzielnie zapinać guziki, zawiązywać sznurówki czy zasuwać suwak.
Kuchenny pomocnik
Wspólne przygotowywanie posiłków to świetna okazja do nauki i zabawy. Dziecko może mieszać ciasto, układać owoce na deser czy dekorować muffinki.
Skarb w misce ryżu
Wsypcie do miski ryż lub kaszę i ukryjcie w niej drobne przedmioty, np. guziki, koraliki, klocki. Zadaniem dziecka jest odnalezienie ich palcami lub szczypcami.
Wiatr i piórko
Połóżcie na stole lekkie piórko, listek lub kawałek waty i dmuchajcie tak, aby delikatnie się przesuwało, nie spadając.
Mały detektyw
Podczas spaceru zachęćcie dziecko do wypatrywania np. czerwonych samochodów, trójkątnych znaków czy niebieskich drzwi.
Magiczne słowo
Ustalcie, że przed rozpoczęciem jakiejkolwiek czynności musicie poczekać na „magiczne słowo” – np. „start!” lub „hop!”. Możecie też liczyć wspólnie do pięciu.
Cicha podróż
Przejedźcie kawałek drogi w „trybie ciszy” i po powrocie porozmawiajcie o tym, co zauważyliście.
Wieża cierpliwości
Zbudujcie jak najwyższą wieżę z klocków, kubków lub pudełek. Następnie delikatnie próbujcie wyjmować element po elemencie, nie przewracając konstrukcji.
Muzyczne zatrzymanie
Włączcie muzykę i tańczcie. Gdy muzyka się zatrzyma, dziecko musi zamarznąć w miejscu.
Balonik nie może spaść!
Nadmuchajcie balon i spróbujcie utrzymać go w powietrzu jak najdłużej.
Malowanie palcem lub patyczkiem
Zamiast pędzla użyjcie końcówki łyżki, patyczków higienicznych lub palców. Twórzcie wzory z farby, piasku lub pianki do golenia.
Nawlekamy koraliki
Użyjcie sznurka, sznurówki i makaronu z dziurką lub guzików. Dziecko nawleka elementy, tworząc kolorowy naszyjnik lub bransoletkę.
Sortowanie skarbów
Pozwólcie dziecku segregować sztućce, nakrętki, klocki czy pranie według koloru lub wielkości.
Liczymy do końca
W każdej codziennej sytuacji — myjąc ręce, nalewając wodę, czekając na światło — liczcie razem do 5 lub 10.
Zabawy rozwijające precyzję i cierpliwość uczą nie tylko sprawnych dłoni, ale także koncentracji, wytrwałości i samokontroli. Te cechy przydadzą się w nauce, relacjach z rówieśnikami i dorosłym życiu.
Dziecko nie potrzebuje drogiej zabawki ani specjalnych zajęć. Wystarczy kilka minut dziennie
i otwartość na to, by zwykłe czynności zamienić w radosne, wspólne odkrywanie świata.Przygotowała:
Katarzyna Drzażdzyńska
pedagog specjalny
Zabawy rozwijające koncentrację i spostrzegawczość w codziennych sytuacjach
W poniższym artykule znajdą Państwo praktyczne gry i zabawy, które można wykorzystać codzienne i są naturalnymi sytuacjami do rozwijania koncentracji i spostrzegawczości dziecka. Propozycje są proste, krótkie, angażujące i można je łatwo wprowadzić w domu po zakończonych zajęciach w przedszkolu.
Dlaczego koncentracja i spostrzegawczość są ważne?
Koncentracja to umiejętność skupienia uwagi na jednym zadaniu lub bodźcu przez chwilę, a spostrzegawczość to zdolność zauważania detali, różnic i zmian w otoczeniu. Rozwój tych umiejętności wspiera samodzielność, naukę czytania i pisania w przyszłości, a także pozytywnie wpływa na relacje z innymi i samopoczucie dziecka.
Oto kilka zasad, które warto wprowadzić:
- Krótkie i regularne zabawy: 5–10 minut kilka razy dziennie, zamiast jednorazowych, długich zadań.
- Jasne i krótkie instrukcje: „Znajdź wszystkie czerwone przedmioty w koszyku” zamiast „Poszukaj czegoś ciekawego”.
- Gry bez presji wygranej i przegranej: skupcie się na dobrej zabawie, a nie na wyniku.
- Rozmowa po zabawie: co zwróciło uwagę, co było trudne, co byście zrobili inaczej następnym razem.
- Unikaj zbyt wielu bodźców jednocześnie: jeśli dziecko jest przytłoczone, zrób krótszą wersję zabawy.
Praktyczne gry i zajęcia do wykonywania w domu
1) Memory z codziennych przedmiotów
- Potrzebujesz kilku par jednakowych przedmiotów (np. dwa kubki, dwie łyżeczki, dwie zabawki).
- Rozsyp je na stole, pokaż dziecku jedną parę na chwilę, potem zakryj.
- Zadanie: odnaleźć dwie takie same rzeczy, zapamiętać, gdzie leżą.
Warto dawać dzieciom skarpetki do segregowania
2) Znajdź różnice w codziennych scenkach
- Wybierz dwie podobne fotografie z domu (np. dwa pokoje dziecięce w różnych porach dnia) lub narysujcie dwie proste scenki.
- Zadanie: wskaż różnice (kolor, liczba przedmiotów, położenie).
- Dostosuj trudność: zwiększ liczbę różnic, skracaj czas na ich odnalezienie.
3) Detektyw dnia
- Wybierzcie jeden prosty temat na cały dzień (np. „co wczoraj było w kuchni” lub „co jest po lewej stronie stołu”).
- Zadanie: dziecko musi odnaleźć 3–5 detali związanych z tematem w różnych miejscach domu i opisać, co zauważyło.
4) Sekwencje codzienne
- Prosta sekwencja ruchowa lub czynności (np. „Najpierw umyj ręce, potem zaparz herbatę dla misia, na koniec posprzątaj miseczkę”).
- Zadanie: dziecko odtwarza kolejność kroków z minimalnymi błędami.
- Dodatkowo: prosisz je, aby po zakończeniu przypomniało, co zrobiło najpierw, a co ostatnie.
5) Obserwacja zmiany
- Przed kąpielą ustawcie kącik z kilkoma przedmiotami (np. kubki, zabawki w jednym koszu).
- Po kąpieli poproś, aby dziecko spojrzało na rzeczy przed i po zmianie (np. „co się zmieniło po naszej zabawie?”).
6) Zgadnij, co wyskoczy… z zestawem dźwięków
- Wydaj krótkie, proste sygnały dźwiękowe (np. klaśnięcie, stukanie łyżeczką, dźwięk kubka).
- Zadanie: dziecko musi wskazać, który dźwięk należał do której aktywności lub posłużyć się „słuchowym mapowaniem” (gdzie był najgłośniejszy dźwięk).
- Możecie także ukryć dźwięk w rytmie – poprosić o odtworzenie kolejności wydanych przez siebie dźwięków.
7) Sortowanie i porządkowanie
- Daj dziecku koszyk z różnymi drobiazgami (np. guziki, koraliki, kapsle).
- Zadanie: posortować po kolorze, kształcie, wielkości.
- Dodatkowo: po sortowaniu poproś dziecko, aby powiedziało, co zauważyło w każdej grupie.
8) Bajki i uwaga na szczegóły
- Przeczytaj krótką bajkę z ilustracjami.
- Następnie poproś dziecko, aby wskazało szczegóły z opowieści na ilustracjach.
- To rozwija pamięć krótkotrwałą i spostrzegawczość.
9) „Co się zmieniło?” po krótkiej przerwie
- Ustawcie na stole kilka przedmiotów
- Daj krótką przerwę (minuta), po czym poproś dziecko, aby powiedziało, co się zmieniło (np. przestawione lub odłożone przedmioty).
- Wniosek: ćwiczenie koncentracji na zmianach w otoczeniu.
Jak wykorzystać to w codziennych sytuacjach?
- Podczas gotowania: poproś dziecko o nazywanie składników po ich kolorze, zapachu, kształcie. Zróbcie krótką listę „co dodać do potrawy” i odtwórzcie ją później.
- Podczas sprzątania: zadanie „znajdź wszystkie czerwone zabawki i odłóż na miejsce” lub „połącz ze sobą pary z takich samych kolorów”.
- Podczas zakupów: „znajdźcie 3 produkty o tej samej wielkości” lub „ile przedmiotów jest w koszyku, które zaczynają się na literę A?”.
- Podczas spaceru: „co widzisz po lewej stronie?” i „wymień przedmioty w zielonym kolorze”.
- Wieczorne czytanie: poproś dziecko, aby odpowiedziało, które szczegóły w książeczce zapamiętało po jej przeczytaniu (np. „gdzie był kot?”, „jaki kolor miała chmura?”).
Jak monitorować postępy?
- Zauważaj, kiedy dziecko szybciej wykonuje zadania, kiedy prościej mu skupić uwagę i kiedy zaczyna samodzielnie proponować nowe warianty zabaw.
- Nie oceniaj – celebruj małe sukcesy.
- Ciesz się procesem, a nie jedynie wynikiem. Pewność siebie rośnie, gdy dziecko widzi, że zauważanie detali i skupienie mają sens.
Wskazówki praktyczne
- Unikaj nadmiaru bodźców i ekranów podczas tego typu zabaw. Zadbaj o ciche miejsce i wygodny czas.
- Stosuj pozytywne wzmocnienia: pochwała za starania, a nie za idealne wykonanie.
- Dostosuj zabawy do tempa i zainteresowań dziecka. Jeśli jakaś gra nie wciąga, spróbujcie ją w inny sposób lub zmieńcie temat na coś, co bardziej odpowiada dziecku.
- Włączaj elementy humoru i zabawy: zgadywanki, wypowiedzi w formie małej melodii.
Rozwijanie koncentracji i spostrzegawczości to proces, który najlepiej pracuje w naturalnym, domowym kontekście. Krótkie, codzienne zadania w czasie codziennych rutyn, zabawa w detektywa, memory z codziennymi przedmiotami i proste gry obserwacyjne mogą znacząco wesprzeć rozwój tych kompetencji. Najważniejsze to regularność, radość z odkrywania i ciepłe, wspierające podejście rodzica.
Opracowała:
Pedagog specjalny
Katarzyna Drzażdzyńska
Adaptacja przedszkolna – porady dla rodziców trzylatków
Rozpoczęcie przedszkola to ważny moment w życiu trzylatka – pierwszy krok ku większej samodzielności, ale też nowe wyzwania i silne emocje. Dla rodziców to również czas wielu pytań, radości, a także naturalnych obaw.
Dziecko może czuć w tym czasie ekscytację, ciekawość, niepokój czy lęk przed rozstaniem. Dlatego tak istotne jest odpowiednie nastawienie do tego etapu – zarówno emocjonalne, jak i praktyczne. Spokojne, pełne wsparcia podejście rodzica może sprawić, że adaptacja przebiegnie łagodniej i bez niepotrzebnego stresu.
Jak wspierać dziecko w pierwszych tygodniach przedszkola?
Pierwsze dni i tygodnie w przedszkolu to czas pełen emocji – zarówno dla dziecka, jak i dla rodzica. Wskazówki, które mogą pomóc łagodniej przejść przez ten etap.
1. Mów pozytywnie o przedszkolu Codzienne rozmowy o przedszkolu powinny zawierać pozytywne informacje. Możesz mówić: „Nauczysz się tam wielu piosenek i będziesz je śpiewać z kolegami i koleżankami” albo „Na pewno poznasz fajnych nowych przyjaciół”. Taki przekaz buduje w dziecku ciekawość i poczucie, że czeka je coś przyjemnego.
2. Nie obiecuj rzeczy, na które nie masz wpływu Choć chcesz uspokoić dziecko, lepiej unikać zapewnień typu: „Obiady będą pyszne”, „Wszyscy będą się z tobą bawić”. Nie masz pewności, czy tak będzie. Niespełnione obietnice mogą prowadzić do rozczarowania i poczucia zawodu.
3. Dotrzymuj obietnic i trzymaj się ustaleń Jeśli obiecasz, że po przedszkolu pójdziecie na lody albo zbudujecie coś z klocków – dotrzymaj słowa. Wspólne rytuały po przedszkolu budują poczucie bezpieczeństwa i pomagają dziecku rozładować emocje. Unikaj jednak nagradzania dziecka prezentami za samo pójście do przedszkola. To powinno stać się naturalną częścią codzienności, a nie trudnością, którą trzeba „wynagradzać”.
4. Mów prawdę – nie oszukuj dziecka Nie mów: „Zaraz wrócę” albo „Idę na moment po coś do auta”. Takie kłamstwo może zadziałać raz czy dwa, ale dziecko szybko zorientuje się, że to nieprawda. To podważa zaufanie i może utrudnić kolejne rozstania.
5. Ustalcie własny rytuał pożegnania Stały, szybki sposób pożegnania – przytulenie, buziak, piątka albo hasło typu „Do zobaczenia po obiadku!” – daje dziecku poczucie przewidywalności i ułatwia rozstanie. Im bardziej ten moment będzie uporządkowany, tym mniej stresujący dla dziecka.
6. Wchodźcie do sali na własnych nogach Jeśli to możliwe, zachęcaj dziecko, by samo wchodziło do sali – trzymane za rękę, a nie niesione na rękach. To wspiera samodzielność i sprawia, że rozstanie staje się łatwiejsze.
7. Cierpliwość to klucz Nie porównuj swojego dziecka do innych. Każde dziecko adaptuje się w swoim tempie. Daj
mu tyle czasu, ile potrzebuje. Dla jednych dzieci proces ten trwa kilka dni, dla innych – kilka tygodni. To zupełnie normalne.
8. Uznawaj emocje dziecka Nie mów: „Nie smuć się”, „Nie ma się czego bać”. Takie słowa mogą sprawić, że dziecko poczuje się niezrozumiane. Zamiast tego spróbuj powiedzieć: „Rozumiem, że jest ci smutno. Ja też tęsknię, gdy jesteśmy osobno. Ale po południu znów się zobaczymy i zrobimy coś fajnego”.
9. Adaptacja może potrwać Niektóre dzieci potrzebują więcej czasu, szczególnie jeśli z powodu choroby nie chodzą do przedszkola regularnie. To naturalne. Jeśli jednak widzisz, że trudności się przedłużają, albo coś Cię niepokoi – porozmawiaj z wychowawcą lub psychologiem przedszkolnym. Wsparcie specjalistów może być bardzo pomocne.
Adaptacja do przedszkola to proces – nie zawsze łatwy, ale bardzo ważny. Najważniejsze, by dziecko czuło, że może na Was liczyć, że jego emocje są ważne, a przedszkole to miejsce, gdzie może się rozwijać, uczyć i dobrze bawić. Wasza cierpliwość, spokój i codzienne wsparcie mają ogromne znaczenie.
Psycholog,
Paulina Stal.